تأمین دلیل چیست؟
- خانه
- تأمین دلیل چیست؟
تأمین دلیل ابزاری قانونی برای ثبت و حفظ مدارک و شواهد در دعاوی حقوقی است تا حق شما از بین نرود. در این مقاله، شرایط، مراحل، مدارک لازم و نکات کلیدی تأمین دلیل به همراه نقش وکیل و تفاوت آن با تأمین خواسته به‌طور کامل توضیح داده شده است.
تأمین دلیل، همان‌طور که از نامش پیداست، اقدامی است که برای حفظ و ثبت دلایل و مدارک موجود در یک اختلاف انجام میشود؛ زمانی که احتمال از بین رفتن، تغییر یا دشواری در دسترسی به آن‌ها در آینده وجود دارد. هدف اصلی از تأمین دلیل، جلوگیری از نابودی یا تغییر دلایل پیش از طرح دعوا یا در جریان رسیدگی قضایی است.به بیان دیگر، وقتی شخصی بیم دارد که مدرک یا شاهدی که می‌تواند در اثبات حق او مؤثر باشد از بین برود، می‌تواند از دادگاه بخواهد تا با حضور کارشناس رسمی دادگستری یا مقام قضایی، وضعیت موجود را بررسی و ثبت کند.مقنن در مبحث اول از فصل هفتم قانون آیین دادرسی مدنی (مواد ۱۴۹ تا ۱۵۵) به تفصیل به موضوع تأمین دلیل پرداخته ونحوه‌ی درخواست، شرایط و آثار آن را مشخص کرده است.
در این مقاله، به بررسی کامل مفهوم تأمین دلیل، شرایط قانونی، مراحل درخواست، و نکات مهمی که باید قبل از اقدام به آن بدانید می‌پردازیم.
تأمین دلیل در حقوق به معنای اقدام قانونی برای حفظ و جمع‌آوری دلایل و مدارکی است که ممکن است در آینده برای اثبات ادعا یا دفاع از حق مورد نیاز باشند. هدف از این اقدام آن است که در صورت بروز اختلاف یا طرح دعوا، مدارک مهم از بین نروند یا امکان جعل و تغییر آن‌ها وجود نداشته باشد.
مدارکی که از طریق تأمین دلیل جمع‌آوری می‌شوند می‌توانند شامل اسناد رسمی، اظهارات شهود، نظریه کارشناسان، بازدید از محل، یا صورت‌جلسه‌های رسمی باشند. در واقع، تأمین دلیل ابزاری پیشگیرانه است که نقش مهمی در تثبیت حقایق و تسهیل روند رسیدگی قضایی دارد.
مهم‌ترین اهداف تأمین دلیل عبارت‌اند از:
جلوگیری از نابودی یا دستکاری مدارک و مستندات
جمع‌آوری اطلاعات پیش از طرح دعوا یا هم‌زمان با آن
تسهیل در اثبات ادعا در مراحل دادرسی
بنابراین، اگر درگیر اختلافی حقوقی هستید و بیم از بین رفتن مدارک یا شواهد دارید، بهتر است با یک وکیل مجرب مشورت کنید تا بررسی شود آیا اقدام برای تأمین دلیل در پرونده شما ضروری و مؤثر است یا خیر.
تأمین دلیل یکی از ابزارهای مهم در دعاوی حقوقی است که نقش اساسی در حفظ حقوق اشخاص و پیشگیری از تضییع مدارک و شواهد دارد. در بسیاری از موارد، دلایل و مستنداتی وجود دارند که در صورت عدم اقدام به‌موقع ممکن است از بین بروند، تغییر کنند یا دسترسی به آن‌ها غیرممکن شود. در چنین شرایطی، تأمین دلیل می‌تواند به حفظ این مدارک و ثبت وضعیت موجود کمک کند.
در ادامه به مهم‌ترین دلایل نیاز به تأمین دلیل اشاره می‌کنیم:
جلوگیری از از بین رفتن یا دستکاری مدارک
ممکن است اسناد یا مدارکی که در اثبات ادعا نقش دارند، در معرض نابودی یا تغییر باشند؛ برای مثال، سوختن مدارک در آتش‌سوزی، تخریب اموال در حادثه، یا فوت شهود. در چنین وضعی، تأمین دلیل کمک می‌کند تا این مدارک قبل از وقوع حادثه یا تغییر وضعیت ثبت و حفظ شوند.
جمع‌آوری اطلاعات و مدارک قبل از طرح دعوا
در برخی موارد، پیش از طرح دعوا لازم است اطلاعات و مستندات بیشتری گردآوری شود؛ مثلاً بازدید از محل وقوع حادثه یا اخذ نظر کارشناسی. تأمین دلیل به اشخاص این امکان را می‌دهد که پیش از شروع فرآیند قضایی، دلایل خود را رسمی و مستند کنند.
تسهیل در روند رسیدگی به دعوا
وقتی مدارک و دلایل پیش از طرح دعوا جمع‌آوری شده باشند، رسیدگی قضایی سریع‌تر، دقیق‌تر و با هزینه‌ی کمتر انجام میشود.
حفظ و تثبیت دلایل موجود
ممکن است با گذشت زمان حافظه‌ی شهود دچار فراموشی شود یا وضعیت اشیاء و اموال تغییر کند. تأمین دلیل موجب ثبت رسمی این دلایل در زمان مناسب میشود تا بعداً بتوان به آن استناد کرد.
ایجاد فرصت برابر برای طرفین دعوا
از طریق تأمین دلیل، هر دو طرف می‌توانند به‌صورت عادلانه مدارک خود را ثبت کنند تا دادگاه بر اساس شواهد واقعی تصمیم‌گیری کند.
در نتیجه، تأمین دلیل ابزاری پیشگیرانه و حمایتی است که از تضییع حقوق افراد جلوگیری کرده و روند دادرسی را شفاف‌تر می‌کند.
برای درخواست تأمین دلیل، لازم است مدارک و مستنداتی ارائه شود که ارتباط مستقیم با موضوع دعوا داشته و بتوانند وضعیت موجود را به‌طور دقیق نشان دهند. نوع مدارک بسته به نوع پرونده (حقوقی، خانوادگی، کیفری، یا مالی) ممکن است متفاوت باشد، اما به طور کلی موارد زیر از جمله مهم‌ترین اسناد و دلایل مورد استفاده در تأمین دلیل هستند:
اسناد و مدارک مکتوب مرتبط با موضوع دعوا
شامل قراردادها، رسیدها، فاکتورها، مکاتبات رسمی، یا هر سند کتبی دیگری که بتواند ادعای شما را ثابت کند.
ثبت شهادت شاهدان به‌صورت کتبی یا رسمی
اظهارات افرادی که از موضوع اطلاع دارند می‌تواند در قالب صورتجلسه رسمی یا شهادت کتبی در فرآیند تأمین دلیل ثبت شود.
عکس‌ها و ویدیوها به عنوان شواهد بصری
تصاویر و فیلم‌ها از محل وقوع حادثه یا وضعیت اموال می‌توانند به عنوان مدارک معتبر برای اثبات وضعیت موجود مورد استفاده قرار گیرند.
گزارش‌های کارشناسی متخصصان
در بسیاری از پرونده‌ها، نظر کارشناسان رسمی دادگستری (مثل کارشناس ساختمان، خودرو، یا حسابداری) برای ثبت وضعیت فعلی و جلوگیری از تغییر در آینده بسیار اهمیت دارد.
مدارک مالی طرفین دعوا
شامل صورتحساب‌ها، اسناد مالکیت، چک‌ها یا هر مدرکی که وضعیت مالی طرفین را نشان دهد. این مدارک در دعاوی مالی یا خسارت بسیار مؤثر است.
مدارک پزشکی در دعاوی مرتبط با آسیب بدنی یا خسارت جسمی
گواهی‌ها و گزارش‌های پزشکی رسمی برای اثبات صدمات یا وضعیت سلامت یکی از طرفین دعوا، از مدارک ضروری محسوب می‌شوند.
مدارک رسمی صادرشده توسط نهادهای دولتی
مانند گزارش پلیس، گواهی شهرداری، یا استعلام‌های ثبتی که می‌توانند وضعیت قانونی یک موضوع را روشن کنند.
به یاد داشته باشید که ارائه مدارک به‌صورت دقیق و مستند، شانس موفقیت در درخواست تأمین دلیل و استفاده از آن در جریان دادرسی را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.
تأمین دلیل با توجه به ماهیت دعوا و نوع دلایل موجود می‌تواند به شکل‌های مختلفی انجام شود. هدف از انواع مختلف تأمین دلیل، ثبت و حفظ هرگونه مدرک یا شاهدی است که ممکن است در آینده برای اثبات ادعا در دادگاه مورد استفاده قرار گیرد. به‌طور کلی، تأمین دلیل را می‌توان در چند دسته‌ی اصلی تقسیم کرد:
تأمین دلیل از طریق بازدید و معاینه محل
در مواردی که موضوع دعوا مربوط به اموال غیرمنقول مانند ساختمان، زمین یا محل حادثه است، قاضی یا کارشناس رسمی با حضور در محل، وضعیت فعلی را مشاهده و گزارش می‌کند. این گزارش شامل توضیحات دقیق و در صورت لزوم عکس یا فیلم از وضعیت موجود است.
تأمین دلیل از طریق اظهارات شهود
وقتی شهادت شهود نقش مهمی در اثبات موضوع دارد، اظهارات آن‌ها پیش از طرح دعوا یا در جریان آن ثبت میشود تا در آینده بتوان به آن استناد کرد، حتی اگر شاهد در زمان رسیدگی در دسترس نباشد.
تأمین دلیل به وسیله نظر کارشناسی
در بسیاری از پرونده‌ها، نظر کارشناسان رسمی دادگستری (مثل کارشناس ساختمان، خودرو، حسابداری یا پزشکی) برای تعیین وضعیت فعلی یا میزان خسارت اهمیت دارد. تأمین دلیل می‌تواند به‌منظور ثبت نظر کارشناس قبل از تغییر اوضاع انجام شود.
تأمین دلیل از طریق جمع‌آوری اسناد و مدارک کتبی
شامل قراردادها، فاکتورها، رسیدها، نامه‌ها و سایر اسناد مکتوب است که می‌تواند حقانیت یکی از طرفین را ثابت کند. این اسناد به صورت رسمی ثبت یا ضمیمه پرونده تأمین دلیل می‌شوند.
تأمین دلیل با ثبت تصاویر، فیلم یا سایر شواهد فنی
در بسیاری از دعاوی، تصاویر و فیلم‌ها به عنوان شواهد بصری نقش مهمی در اثبات واقعیت دارند. با درخواست تأمین دلیل، این مدارک توسط مقام قضایی یا کارشناس رسمی بررسی و در قالب گزارش رسمی ثبت می‌شوند.
زمان استفاده از تأمین دلیل به شرایط پرونده و احتمال از بین رفتن یا تغییر مدارک بستگی دارد. هدف اصلی از تأمین دلیل، حفظ دلایل پیش از نابودی یا تغییر آن‌ها و ایجاد امکان استناد به آن‌ها در مراحل دادرسی است. به همین دلیل، آگاهی از زمان مناسب درخواست تأمین دلیل اهمیت زیادی دارد.
در ادامه، مهم‌ترین موقعیت‌هایی که استفاده از تأمین دلیل ضرورت دارد را بررسی می‌کنیم:
در صورت احتمال نابودی یا آسیب‌پذیری دلایل و مدارک
اگر بیم آن می‌رود که مدارک مورد نیاز برای اثبات حق از بین بروند یا دسترسی به آن‌ها دشوار شود، تأمین دلیل بهترین اقدام است. برای مثال، ممکن است شاهدی به دلیل کهولت سن دچار فراموشی شود یا مدرک فیزیکی در معرض آسیب قرار گیرد.
برای جمع‌آوری اطلاعات پیش از اقامه دعوا
گاهی خواهان پیش از طرح دعوا نیاز دارد اطلاعات یا مستندات بیشتری در مورد موضوع اختلاف جمع‌آوری کند؛ مثل بازدید از محل حادثه، بررسی وضعیت ملک یا اخذ نظر کارشناس رسمی دادگستری.
در جهت افزایش دقت و سرعت رسیدگی قضایی
با ثبت دلایل و مدارک پیش از طرح دعوا، فرایند رسیدگی در دادگاه ساده‌تر و سریع‌تر پیش می‌رود و از بروز اختلافات جانبی جلوگیری میشود.
برای استفاده از دلایل در پرونده‌های دیگر
در برخی موارد، شخص ممکن است بخواهد دلایل و مستندات جمع‌آوری‌شده را در دعاوی یا مراجع قضایی دیگر نیز ارائه دهد. در چنین شرایطی، تأمین دلیل باعث میشود این مدارک رسمیت و اعتبار بیشتری پیدا کنند.
برای تحت فشار قرار دادن طرف مقابل در مذاکرات یا دعاوی حقوقی
گاهی خواهان با هدف اثبات جدیت خود یا ترغیب خوانده به سازش، اقدام به تأمین دلیل می‌کند. این روش معمولاً در اختلافات مالی یا قراردادی کاربرد دارد.
در نتیجه، هیچ زمان ثابت و مشخصی برای درخواست تأمین دلیل وجود ندارد و زمان مناسب آن وابسته به نوع دعوا و شرایط خاص پرونده است. اما به‌طور کلی، می‌توان پیش از طرح دعوا یا در حین رسیدگی نسبت به تأمین دلیل اقدام کرد.
اگرچه تأمین دلیل یکی از ابزارهای مهم برای حفظ مدارک و مستندات است، اما در برخی موارد ممکن است دادگاه یا شورای حل اختلاف با درخواست متقاضی موافقت نکند. در واقع، زمانی که قاضی تشخیص دهد شرایط قانونی لازم برای تأمین دلیل وجود ندارد، درخواست رد خواهد شد.
در ادامه، مهم‌ترین دلایل رد تأمین دلیل را بررسی می‌کنیم:
عدم وجود خطر از بین رفتن یا تغییر مدارک
اگر قاضی تشخیص دهد که دلایل و مستندات ارائه‌شده در معرض نابودی یا تغییر نیستند، نیازی به صدور قرار تأمین دلیل نخواهد بود.
تناقض میان مدارک و موضوع دعوا
در صورتی که مدارک یا شواهد ارائه‌شده ارتباط مستقیمی با موضوع دعوا نداشته یا با آن تناقض داشته باشند، درخواست تأمین دلیل رد میشود.
ناکافی بودن مدارک ارائه‌شده
چنانچه مدارک و دلایل ارائه‌شده برای اثبات ضرورت تأمین دلیل کافی نباشد، قاضی می‌تواند درخواست را نپذیرد.
استفاده ناصحیح یا سوءاستفاده از تأمین دلیل
اگر مشخص شود هدف متقاضی از درخواست تأمین دلیل صرفاً ایجاد مزاحمت برای طرف مقابل یا استفاده نادرست از فرآیند قضایی است، قاضی از صدور دستور خودداری می‌کند.
تأمین دلیل در اصل فرصتی قانونی برای جمع‌آوری و تثبیت شواهد و مدارک پیش از از بین رفتن آن‌ها است. با این حال، ناآگاهی از مراحل قانونی و اشتباه در تنظیم درخواست ممکن است باعث از دست رفتن این فرصت شود. به همین دلیل، توصیه میشود پیش از هر اقدامی با وکیل متخصص در امور حقوقی و دادرسی مشورت کنید تا از رد درخواست جلوگیری شده و مدارک در زمان مناسب و به شکل صحیح به دادگاه ارائه شوند.
درخواست تأمین دلیل اقدامی قانونی است که باید قبل از طرح دعوا یا در جریان رسیدگی انجام شود. پس از صدور رأی نهایی در پرونده، امکان درخواست تأمین دلیل وجود ندارد، زیرا هدف از این اقدام، حفظ مدارک پیش از صدور حکم است.
در حال حاضر، درخواست تأمین دلیل به‌صورت کتبی و از طریق ارائه دادخواست رسمی به مرجع صالح (معمولاً شورای حل اختلاف محل) انجام میشود. برای ثبت این درخواست، رعایت چند شرط ضروری است:
تکمیل مشخصات درخواست‌کننده و طرف مقابل
در فرم دادخواست باید اطلاعات کامل درخواست‌کننده و در صورت امکان، مشخصات طرف مقابل درج شود.
بیان دقیق موضوع دعوا یا اختلاف احتمالی
لازم است در متن درخواست، موضوعی که تأمین دلیل برای آن انجام میشود، به‌طور روشن و مشخص بیان شود.
توضیح اوضاع و احوال و دلایل لزوم تأمین دلیل
متقاضی باید توضیح دهد که چرا نیاز به تأمین دلیل دارد؛ مثلاً احتمال از بین رفتن مدارک یا تغییر وضعیت موجود.
ضرورت ارتباط میان طرف مقابل و دلایل موجود
منظور از طرف مقابل، شخصی است که دلایل نزد او وجود دارد یا ممکن است در آینده، از این دلایل در دعوایی علیه وی استفاده شود.
عدم الزام به حضور طرف مقابل در اجرای تأمین دلیل
اجرای قرار تأمین دلیل نیازی به حضور یا اطلاع طرف مقابل ندارد. حتی اگر هویت طرف مقابل مشخص نباشد، درخواست همچنان قابل بررسی و اجراست.
پس از تقدیم درخواست تأمین دلیل و ارجاع آن به یکی از شعب شورای حل اختلاف، مراحل قانونی به شرح زیر انجام میشود:
صورتجلسه درخواست توسط شورا
اعضای شورای حل اختلاف درخواست را بررسی و صورتجلسه می‌کنند. در صورت تأیید ضرورت تأمین دلیل، قاضی قرار اجرای تأمین دلیل را صادر می‌کند.
ارجاع اجرای تأمین دلیل
بسته به ماهیت درخواست، اجرای آن می‌تواند به یکی از اعضای شورای حل اختلاف یا به کارشناس رسمی دادگستری در رشته مربوطه واگذار شود:
اگر تأمین دلیل نیازمند تحقیق محلی باشد، مانند شناسایی هویت متصرف غیرقانونی ملک، اجرا توسط یکی از اعضای شورا انجام میشود.
اگر تأمین دلیل به منظور تعیین تصرفات غیرمجاز یکی از مالکین مشاع در ملک باشد، اجرا توسط کارشناس رسمی دادگستری در رشته راه و ساختمان صورت می‌گیرد.
ارائه گزارش و ابلاغ به طرفین
پس از اجرای تأمین دلیل، گزارش رسمی تهیه شده و به شورای حل اختلاف ارائه میشود. شورا نسخه برابر اصل گزارش را به عنوان تأمین دلیل، به طرفین ابلاغ می‌کند تا قابلیت استناد قانونی داشته باشد.
این فرایند تضمین می‌کند که مدارک و دلایل مهم پیش از تغییر یا نابودی ثبت شوند و امکان استفاده از آن‌ها در مراحل دادرسی فراهم شود. مشورت با وکیل متخصص در این زمینه می‌تواند به تنظیم صحیح درخواست و اجرای سریع‌تر آن کمک شایانی کند.
تأمین دلیل و تأمین خواسته هر دو ابزارهای قانونی در دعاوی حقوقی هستند، اما اهداف متفاوتی دارند:
تأمین دلیل: هدف آن حفظ و نگهداری شواهد و مدارک است تا در صورت از بین رفتن یا تغییر آن‌ها، حق طرفین تضییع نشود. به عبارت دیگر، تمرکز بر ثبت و تثبیت دلایل موجود است.
تأمین خواسته: هدف آن جلوگیری از فروش یا ضایع شدن مال موضوع دعوا است. این اقدام تضمین می‌کند که مال مورد اختلاف در جریان اجرای حکم از بین نرود و امکان رسیدگی و اجرای حکم فراهم باشد.
با اینکه ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه‌های حقوقی را صالح به رسیدگی تأمین دلیل دانسته است، طبق بند (چ) ماده ۹ قانون شوراهای حل اختلاف:
در حال حاضر، شورای حل اختلاف محل وقوع دلیل یا محل اقامت ذینفع، صالح به رسیدگی به تأمین دلیل است.
تأمین دلیل را می‌توان شخصاً طرح کرد، اما استفاده از وکیل دادگستری مزایای قابل توجهی دارد:
سرعت بیشتر در ارائه درخواست
دقت و کارآمدی در جمع‌آوری مدارک
تضمین رعایت تمام نکات قانونی و مراحل صحیح
در این راستا، موسسات حقوقی معتبر می‌توانند خدمات حرفه‌ای ارائه کنند تا شانس موفقیت در تأمین دلیل افزایش یابد.
خیر. تأمین دلیل به معنای حفظ و بررسی دلایل موجود است و با تحصیل دلیل متفاوت است. برای مثال، تقاضای استعلام از مراجع مختلف مثل بانک مرکزی یا اداره ثبت اسناد و املاک، تحصیل دلیل محسوب میشود و باید پس از طرح دعوا و با موافقت مرجع قضایی انجام شود.
تأمین دلیل یک درخواست قانونی است که می‌تواند پیش از اقامه دعوا یا در جریان رسیدگی به آن ارائه شود و مرجع صالح برای رسیدگی به این درخواست، معمولاً شورای حل اختلاف محل وقوع دلیل یا محل اقامت ذینفع است.
از مهم‌ترین ویژگی‌ها و اوصاف تأمین دلیل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تشخیص ارزش تأمین دلیل بر عهده قاضی است
قاضی پس از بررسی درخواست، تصمیم می‌گیرد که آیا تأمین دلیل لازم است یا خیر و می‌تواند درخواست را رد کند. توجه داشته باشید که تأمین دلیل صرفاً یک اماره قضایی است و ارزش خود دلیل را ندارد، بلکه تنها به تثبیت و ثبت مدارک و شواهد موجود کمک می‌کند.
امکان درخواست از سوی هر دو طرف دعوا
تأمین دلیل هم از سوی خواهان (کسی که دعوا را اقامه می‌کند) و هم از سوی خوانده (کسی که علیه او دعوا مطرح شده است) قابل درخواست و بررسی است.
قابلیت اعتراض محدود به نتیجه
در صورتی که نسبت به قرار تأمین دلیل اعتراض داشته باشید، تنها می‌توانید نسبت به نتیجه یا تصمیم صادر شده اعتراض کنید و امکان اعتراض به درخواست اولیه وجود ندارد.
تأمین دلیل ابزاری پیشگیرانه و حمایتی است که به ثبت و حفظ مدارک و شواهد مهم پیش از تغییر یا نابودی آن‌ها کمک می‌کند و نقش مهمی در تسهیل فرآیند دادرسی دارد.
در فرآیند تأمین دلیل، رعایت برخی نکات کلیدی ضروری است تا درخواست شما از نظر قانونی معتبر بوده و رد نشود. مهم‌ترین این نکات عبارت‌اند از:
فرد درخواست‌کننده باید ذینفع باشد
تنها اشخاصی می‌توانند درخواست تأمین دلیل ارائه کنند که نفع قانونی در استفاده از دلایل مورد نظر داشته باشند.
مثال: اگر فردی مدعی ورود خسارت به ملک خود توسط همسایه است، تنها مالک یا متصرف قانونی ملک (مثلاً مستاجر) می‌تواند برای جلب نظر کارشناس اقدام کند. شخصی که به طور غیرقانونی ملک را تصرف کرده یا فقط مهمان است، امکان درخواست تأمین دلیل در این مورد را ندارد.
موارد ذکر شده در قانون تمثیلی است، نه حصری
در ماده ۱۴۹ قانون آیین دادرسی مدنی، استفاده از عبارت «از قبیل» پس از «دلایل و مدارک» نشان می‌دهد که موارد ذکر شده نمونه هستند و می‌توانند شامل دلایل و مدارک دیگر نیز شوند. بنابراین فهرست قانونی محدود نیست و قانونگذار قصد ارائه مثال داشته است.
دسترسی آینده به دلیل باید مشکل یا ناممکن باشد
برای درخواست تأمین دلیل، لازم است که دسترسی به مدارک یا شواهد در آینده سخت یا غیرممکن باشد.
مثال: دارنده چک نمی‌تواند درخواست تأمین دلیل مبنی بر تحویل چک توسط صادرکننده را داشته باشد، چرا که همیشه به چک دسترسی دارد.
تأمین دلیل صرفاً برای ثبت و حفظ مدارک است
قانون تصریح کرده که تأمین دلیل تنها برای حفظ، ملاحظه و صورت‌برداری از مدارک و شواهد انجام میشود و امکان اقداماتی مانند توقیف مال در محل دیگر یا اقدامات اجرایی دیگر وجود ندارد.
تأمین دلیل یکی از ابزارهای قانونی مهم در دعاوی حقوقی است که به افراد کمک می‌کند مدارک و شواهد خود را پیش از از بین رفتن یا تغییر حفظ کنند و روند دادرسی را تسهیل نمایند. از جمع‌آوری اسناد و مدارک کتبی گرفته تا ثبت اظهارات شهود و گزارش کارشناسی، تأمین دلیل نقش کلیدی در حفظ حق و اثبات ادعاها در دادگاه دارد. با رعایت شرایط قانونی، ارائه مدارک کافی و بهره‌گیری از تجربه و دانش وکیل متخصص، می‌توان این فرآیند را با سرعت و دقت بیشتری انجام داد و از رد درخواست جلوگیری کرد. موسسه حقوقی وکلای ایران با داشتن تیمی از بهترین وکلا در زمینه دعاوی حقوقی و امور دادرسی، آماده ارائه مشاوره و خدمات حرفه‌ای در زمینه تأمین دلیل و سایر موضوعات حقوقی است. شما می‌توانید با اعتماد کامل، از خدمات این موسسه برای حفظ حقوق و اثبات ادعای خود در دادگاه استفاده کنید و مسیر قانونی پرونده‌تان را با اطمینان پیش ببرید
تأمین دلیل اقدامی قانونی است که برای حفظ و ثبت مدارک و شواهد موجود پیش از از بین رفتن یا تغییر آن‌ها انجام میشود تا در مراحل دادرسی بتوان از آن‌ها استفاده کرد.
درخواست تأمین دلیل می‌تواند پیش از اقامه دعوا یا در جریان رسیدگی انجام شود و بعد از صدور حکم، دیگر امکان‌پذیر نیست.
مدارک شامل اسناد کتبی، شهادت شهود، گزارش کارشناسی، عکس و فیلم، مدارک مالی و پزشکی و اسناد رسمی صادر شده توسط نهادهای دولتی است.
فقط اشخاصی که ذینفع هستند، یعنی نفع قانونی در استفاده از دلایل مورد نظر داشته باشند، می‌توانند درخواست دهند.
معمولاً شورای حل اختلاف محل وقوع دلیل یا محل اقامت ذینفع صالح به رسیدگی است.
تأمین دلیل برای حفظ مدارک و شواهد است، در حالی که تأمین خواسته برای جلوگیری از فروش یا ضایع شدن مال مورد دعوا انجام میشود.
خیر، اجرای تأمین دلیل معمولاً بدون حضور طرف مقابل انجام میشود و حتی اگر طرف مشخص نباشد، درخواست بررسی و اجرا میشود.
بله، اما فقط نسبت به نتیجه یا تصمیم صادر شده امکان اعتراض وجود دارد، نه درخواست اولیه.
وقتی مدارک در معرض آسیب یا نابودی نیستند مدارک ارائه‌شده با موضوع دعوا تناقض داشته باشند مدارک کافی نباشد هدف درخواست سوءاستفاده یا ایجاد مزاحمت باشد
بله، وکیل متخصص می‌تواند سرعت، دقت و کارآمدی فرآیند را افزایش دهد و شانس موفقیت درخواست را بالا ببرد.
خیر، تأمین دلیل صرفاً ثبت و حفظ مدارک و شواهد است و ارزش حقوقی دلیل را ندارد.
خیر، خوانده نیز می‌تواند درخواست تأمین دلیل کند تا از حق و مدارک خود محافظت کند.
اقداماتی مانند توقیف مال یا تحصیل مدارک از مراجع دیگر قبل از طرح دعوا جزو تأمین دلیل نیستند.
پس از صدور قرار تأمین دلیل، اجرا به یکی از اعضای شورای حل اختلاف یا کارشناس رسمی دادگستری واگذار میشود و گزارش رسمی به طرفین ابلاغ می‌گردد.
حفظ مدارک و شواهد مهم تسهیل روند دادرسی پیشگیری از تضییع حقوق امکان استفاده از مدارک در دعاوی دیگر
